حدود هفت میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی محروم هستند و ۲۵ میلیون نفر یارانه معیشتی بنزین نمی‌گیرند. قرار بود به متقاضیان دریافت یارانه فرصت ثبت نام داده شود. اما نام‌نویسی کی شروع می‌شود؟

مبلغ یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به‌ ازای هر نفر و مبلغ یارانه معیشتی بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان برای هر خانوار است. همچنین تعداد یارانه‌بگیران نقدی ۷۸ میلیون نفر است و ۶۰ میلیون نفر نیز یارانه بنزین می‌گیرند.

بنابراین هفت میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی محروم هستند و ۲۵ میلیون نفر نیز یارانه معیشتی نمی‌گیرند.

پرداخت یارانه جدید

اول خرداد امسال هیات وزیران برای ثبت‌نام کسانی که یارانه نمی‌گیرند مصوبه‌ای منتشر کرد که براساس آن همه‌ افراد متقاضی دریافت یارانه نقدی، یارانه حمایت معیشتی خانوار و سایر یارانه‌ها از جمله افراد جدید، افرادی که تاکنون ثبت‌نام نکرده‌اند و افرادی که منصرف شده‌اند می‌توانند ثبت‌نام کنند.

این طرح را قرار است وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اجرایی کند، اما تا پایان دولت فعلی کمتر از یک ماه باقی مانده است. به نظر می‌رسد ثبت‌نام از متقاضیان یارانه در دولت روحانی انجام نشود.

یارانه جدید در نیمه دوم سال

طبق وعده رئیسی، قرار است برای خانوارهای پنج دهک اول کارت اعتباری معیشت صادر شود. بر این اساس به ازای هر یک از اعضای خانوار در سه دهک اول ۲۰۰ هزار تومان و دو دهک بعدی ۱۵۰ هزار تومان اعتبار ماهانه قرض‌الحسنه با کارمزد دو درصد تخصیص یابد.

یعنی خانوار پنج نفره‌ای که در سه دهک اول باشد یک کارت اعتباری دریافت می‌کند که هر ماه یک میلیون تومان شارژ می‌شود. اگر همین خانواده پنج نفره در دهک چهار و پنج باشد، کارت اعتباری که می‌گیرد ماهانه ۷۵۰ تومان اعتبار دارد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در مصاحبه‌ای با جام‌جم گفته که در تاریخ انقلاب اسلامی اولین‌بار است که ۸۰ درصد نمایندگان یک مجلس از حضور یک نفر در انتخابات حمایت و برای رای‌آوری او کمک کردند. او می‌گوید مجلس به دولت بعدی کمک می‌کند.

محمدرضا ابراهیمی در بخش دیگری از اظهارات خود گفته است: دلار ۴۲۰۰ تومانی به هدف اصابت نکرده و تبدیل شده به یک مسیر رانتی در اقتصاد ایران. ما به‌جای ارز ترجیحی، مابه‌التفاوت آن را به خود مردم بدهیم و این به عدالت نزدیک‌تر است.

از آنجایی که تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی فقط برای نیمه اول امسال تصویب شد وسا همان طور که پورابراهیمی گفته احتمالا منابع تخصیص داده شده به این ارز را به مردم بدهند.

بنابراین مجلس و دولت در پرداخت یارانه جدید هم‌نظر هستند. در پاییز پارسال نیز مجلس پرداخت یارانه به ۶۰ میلیون نفر را تصویب کرد. اما زیر بار پرداخت آن نرفت.

در مجموع احتمالا در نیمه دوم سال با موافقت مجلس و دولت جدید برای حمایت از معیشت خانوارها یارانه جدید یا کارت اعتباری پرداخت شود.

تا چند روز آینده دولت باید یارانه نقدی تیر را به حساب ۷۸ میلیون نفر واریز کند. دو واریزی دیگر تا پایان ماه باقی می‌ماند که بر عهده صندوق بازنشستگی و سازمان تامین اجتماعی است.

دو واریزی که باید در تیر ماه انجام می‌شد در حدود یک هفته گذشته انجام شده است. یارانه معیشتی بنزین پنجشنبه هفته گذشته و مرحله دوم سود سهام عدالت در این هفته واریز شد.

در هفته آینده نیز باید یارانه نقدی واریز شود. ۷۸ میلیون نفر جزو یارانه‌بگیران هستند و ماهانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به عنوان یارانه نقدی دریافت می‌کنند.

واریز یارانه نقدی از بیش از ۱۰ سال گذشته آغاز شده و در تیر امسال واریز صد و بیست و پنجمین مرحله آن انجام می‌شود.

از تیر پارسال تاکنون ۱۲ قسط مرجله اول وام یک میلیون تومانی کرونا از یارانه بیش از ۲۱ میلیون خانوار برداشت شده است. در این ماه نیز سیزدهمین مرحله آن کسر می‌شود.

این یارانه معمولا در ساعت ۲۴ روز بیستم هر ماه واریز می‌شود، بنابراین یارانه تیر باید در ساعات پایانی یکشنبه آینده واریز شود.

جزییات واریز یارانه جدید 

صد و بیست و پنجمین یارانه نقدی ساعت ۲۴ (یکشنبه ۲۰تیر) به حساب سرپرست خانوارهای مشمول واریز خواهد شد.

هر ماهه دو یارانه ثابت به حساب برخی از سرپرست‌های خانوار واریز می‌شود؛ این دو یارانه عموما دهم و بیستم هر ماه به خانوارها پرداخت شده که یارانه اول، یارانه معیشتی بنزین و یارانه دوم نیز یارانه نقدی است.

یارانه اول تیر ماه یعنی یارانه معیشتی بنزین، در موعد مقرر پرداخت شد و حال نوبت به پرداخت دومین یارانه رسیده است. مطابق با اعلام سازمان هدفمندی یارانه‌ها، صد و بیست و پنجمین یارانه نقدی، ساعت 24 فردا شب (یکشنبه 20تیر1400) پرداخت خواهد شد.

از تیر سال گذشته تا به امروز، 12قسط مرحله اول وام یک میلیون تومانی کرونا از یارانه ماهانه بیش از 21میلیون خانوار کسر شده است. در این ماه نیز سیزدهمین مرحله آن کسر خواهد شد.

مبلغ این مرحله از یارانه نقدی نیز مانند ماه‌های گذشته 45هزار و 500تومان به ازای هر نفر بوده و هیچ تغییری نداشته است؛ البته افزایش مبلغ یارانه نقدی و حذف یارانه ثروتمندان مساله‌ای است که برای مدتی طولانی از آن صحبت می‌شود اما هنوز اتفاقی در این خصوص رخ نداده است.

نگاه های جامعه در بسیاری از موارد اقتصادی به روی کار آمدن دولت جدید است و این بین سوالات زیادی درباره یارانه ها نیز مطرح می شود.

اجرای تبصره ۱۴ قانون بودجه طی هر سال همان عملکرد دولت ها در توزیع عادلانه ثروت است. دولت ها که با نام تبصره ۱۴ اقدام به پرداخت یارانه نقدی به قشرهای مختلف جامعه می کنند به خاطر ضعف های اجرایی این قانون مورد نقد بسیاری قرار گرفته اند.

توزیعی که از فقیر تا غنی را شامل شده و متاسفانه همچنان نیز بدون در نظر گرفتن طبقات جامعه و سفره های معیشت مردم به همه پرداخت می شود.

نباید غافل از این شد که یکی از عوامل افزایش حمایت های نقدی دولت ها از اقشار مختلف جامعه، افزایش تورم و همچنین کاهش قدرت خرید جامعه است چه بسا هدف اصلی هدفمندسازی یارانه ها در این میان گم شده و صرفا دولت ها در تلاش برای تقویت سفره مردم هستند.

یارانه در کشور ما از اواخر دهه ۸۰ با پرداخت ۴۵ هزار تومان در ماه به هر نفر آغاز شد. طی سال های متوالی این رقم تفییر نکرد و تنها ۳ میلیون نفر از پر در آمدها حذف یا خود انصراف دادند.