خبرخوش آخر سالی دولت برای کارگران | حقوق کارگران 13 میلیون تومان شد

حقوق کارگران | طبق روال سال های گذشته در نیمه دوم سال بحث افزایش حقوق کارگران پر تکرار می شود. طبق پیش بینی ها قرار است افزایش حقوق کارگران مطابق سبد معیشت تعیین شود. قرار است در سال آینده نیز حقوق کارگران بیش از 50 درصد افزایش یابد.در ادامه به آخرین خبر ها از حقوق کارگران می پردازیم.

مشاور روابط کار گفت: اکثر کارفرمایان با این تصور که همه کارگران در سال حقوق یکسان و بر اساس حداقل های اعلامی سنوات کار دارند دچار اشتباه بزرگی می شوند و در زمان شکایت کارگر محکوم به پرداخت مطالبات معوقه آنان می شوند.

 اشتباه کارفرمایان در محاسبه حقوق کارگران

یکی از مشکلاتی که برای تعداد زیادی از کارفرمایان پیش می آید بی دقتی نسبت به محاسبه حقوق کارگران است. به گفته‌ی وحید حاجی زاده, مشاور روابط کار، اکثر کارفرمایان با این تصور که همه کارگران در سال حقوق یکسان و بر اساس حداقل های اعلامی سنوات کار دارند دچار اشتباه بزرگی می شوند و در زمان شکایت کارگر محکوم به پرداخت مطالبات معوقه آنان می شوند.

وی می گوید: برای تعیین و محاسبه حقوق سالیانه کارگران سه سطح قانونی تعیین و دستمزد را که می بایست از سوی کارفرمایان رعایت شود.

حاجی زاده ادامه داد: سطح اول: کارگران حداقل بگیرهستند.  منظور از کارگران و کارمندان مشمول قانون کار میباشد که به تازگی نزد کارفرما مشغول به کار شدند و برای این دسته از کارگران می‌بایست کارفرما بر اساس حداقل های حقوق و مزایای رفاهی همان سال که از سوی شورای عالی کار مصوب می شوند به صورت ماهیانه پرداخت داشته باشد.

 وی با بیان اینکه  سطح دوم، کارگران دارای پایه سنوات هستند ادامه داد: این دسته از کارگران سال اول اشتغال خود را به صورت کامل نزد کارفرما سپری نموده اند و در سال دوم قرارداد کار آنها تمدید شده و همچنان در شرکت فعالیت دارند برای تعیین حقوق پایه این کارگران میبایست پایه حقوق مصوب سال را با پایه سنوات اعلامی از سوی شورای عالی کار برای همان سال جمع نموده و مجموع این دو مبلغ به عنوان پایه حقوق ماهیانه کارگران در نظر گرفته شود. (نکته: پایه ستوات جزء مزد اصلی و پایه حقوق کارگران بوده و در تمامی محاسبات مانند اضافه کاری، شب کاری، سنوات و عیدی تاثیر دارد.)

مشاور روابط کار بیان کرد: دسته سطح سوم, کارگران سایر سطوح مزدی هستند. منظور از سایر سطوح مزدی کارگرانی هستند که در سال گذشته پایه حقوق آنها بالاتر از حداقل حقوق مصوب وزارت کار بوده‌ است و به همین دلیل کارگرانی که سال دوم به بعد خودرو در کارگاه اشتغال به کار داشته باشند با توجه به اینکه از سال دوم فعالیت خود مشمول دریافت پایه سنوات شدند و این پایه سنوات نیز به صورت حقوق پایه آنها اضافه شده است، از سال سوم به بعد جزء سایر سطوح مزدی قرار گرفته و افزایشات دستمزد آنها می بایست بر اساس فرمول افزایش سایر سطوح مزدی که هر سال از سوی شورای عالی کار اعلام می گردد، محاسبه شود./تسنیم

افزایش حقوق کارگران با نرخ تورم و سبد معیشت

نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار با اشاره به اینکه تورم مشکلاتی را هم برای کارفرمایان و هم برای کارگران ایجاد کرده است گفت: امیدواریم در جلسه روز دوشنبه دیدگاه های شرکای اجتماعی به هم نزدیک شود.

 وی بااشاره به اینکه امیدواریم درباره سبد معیشت به نقطه ای نزدیک شویم گفت:سال گذشته عدد و رقم خوبی برای دستمزد اضافه کردیم و دولت قول داده بود که بسته های حمایتی برای واحدهای خرد و کوچک داشته باشد,متأسفانه سال گذشته این بسته ها عملیاتی نشد. واحدهای بزرگ با افزایش دستمزد مشکلی ندارند و عمده مشکل ما برای واحدهای کمتر از 10نفر است.

 آهنی ها با تأکید بر اینکه آسیب پذیری واحدهای کمتر از 10نفر بسیار زیاد است گفت:مشکلات معیشتی کارگران برای ما حائز اهمیت است و باید در این مسیر عدد و رقم هایی تعیین شود که همه جامعه آماری هم دوام و پایداری داشته باشند و هم شرایط زندگی برای آنها امکان پذیر باشد.

 نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار با اشاره به تورم حاکم بر جامعه گفت: تورم مشکلاتی را هم برای کارفرمایان و هم برای کارگران ایجاد کرده است. عدم ثبات اقتصادی یکی از مشکلات حاکم بر فضای اقتصادی است که باعث ایجاد دشواری در واحدهای تولیدی شده است.

وی درباره ماده 41قانون کار گفت: در ماده 41 قانون کار آمده که افزایش حقوق کارگران با توجه به نرخ تورم و سبد معیشت باشد. بحث‌های مختلفی در این خصوص وجود دارد. برای مثال، عموماً کسی که حداقل دستمزد را دریافت می‌کند، فردی است که تازه شروع به کار کرده است. عموماٌ این افراد مجرد هستند و بُعد خانوار در این گروه معنا ندارد. یک مقدار پارامترها به شکل پیچیده‌ای وجود دارد و آمار دقیقی که بتواند این پیچیدگی‌ها را باز کند، نداریم. این باعث می‌شود که تعریف‌های مختلفی ایجاد شود؛ چه از جانب دولت و چه از جانب کارگر و کارفرما.

وی اظهار داشت: در تبادل نظرهایی که وجود دارد، دنبال این هستیم که یک عدد و رقم منطقی برای حقوق در نظر گرفته شود؛ البته واقعیت این است که با تورم‌های ایجاد شده، شرایط سختی را در بخش کارگری داریم.

نماینده کارفرمایان در شورای عالی کارگفت: اگر نرخ تورم کنترل شود، اثرگذاری مثبت آن به مراتب بیشتر از برخی عدد و رقم‌ها باشد.

اصغر آهنی‌ها در پاسخ به این پرسش که مجلس، افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان و معافیت مالیاتی حقوق‌های تا سقف ۱۰ میلیون تومان را مصوب کرده است. این مصوبات آیا این سیگنال را به شورای عالی کار می‌دهد که سطح حقوق کارگران را به همین میزان بالا ببرد؟ می‌گوید: واقعیت این است که حقوق‌های دولتی یک موضوع است و حقوق واحدهای صنعتی و فعالان اقتصادی موضوع دیگری است. ولی می‌تواند تاثیرگذار باشد، چون دولت نیروهایی دارد که در قالب کارگری کار می‌کنند و همین موضوع به طور طبیعی ممکن است تاثیر بگذارد.

وی با اشاره به فرمول تعیین حقوق کارگران، می‌افزاید: دستمزد کارگران با توجه به نرخ تورم و سبد معیشت خانوار محاسبه می‌شود. سبد معیشت، هزینه‌هایی است که برای یک زندگی لازم است و در نهایت یک عدد اعلام می‌شود.

نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار تصریح می‌کند: با توجه به مباحث اقتصادی که در کشور وجود دارد، به طور طبیعی جلسات در شورای عالی کار شکل می‌گیرد و دیدگاه‌ها ارائه می‌شود و چانه‌زنی صورت می‌گیرد. در نهایت به یک عدد و رقمی رسیده می‌شود که هر دو طرف کارگری و کارفرمایی تقریبا رضایت داشته باشند.

آهنی‌ها در پاسخ به این سوال که اگر بخواهند ماده ۴۱ قانون کار را رعایت کنند، میزان افزایش حقوق کارگران چقدر باید باشد؟ عنوان می‌کند: در ماده ۴۱ قانون کار آمده که افزایش حقوق کارگران با توجه به نرخ تورم و سبد معیشت باشد. بحث‌های مختلفی در این خصوص وجود دارد. برای مثال، عموما کسی که حداقل دستمزد را دریافت می‌کند، فردی است که تازه شروع به کار کرده است. عموما این افراد مجرد هستند و بُعد خانوار در این گروه معنا ندارد. یک مقدار پارامترها به شکل پیچیده‌ای وجود دارد و آمار دقیقی که بتواند این پیچیدگی‌ها را باز کند، نداریم. این باعث می‌شود که تعریف‌های مختلفی ایجاد شود؛ چه از جانب دولت و چه از جانب کارگر و کارفرما.

وی متذکر می‌شود: در تبادل نظرهایی که وجود دارد، دنبال این هستیم که یک عدد و رقم منطقی برای حقوق در نظر گرفته شود؛ البته واقعیت این است که با تورم‌های ایجاد شده، شرایط سختی را در بخش کارگری داریم.

نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار یادآور می‌شود: اگر نرخ تورم کنترل شود، اثرگذاری مثبت آن به مراتب بیشتر از برخی عدد و رقم‌ها باشد.

آهنی‌ها با اشاره به این‌که سبد معیشت در سال گذشته در حدود ۹ میلیون تومان تعیین شد که در رابطه با این سبد بحث‌های مختلفی وجود دارد، می‌گوید: عمده نیروها در بخش کارگری، سایر سطوح هستند، یعنی نیروهایی که کار کردند، تجربه دارند و کارآمد هستند.

سبد معیشت خانوارهای کارگری» تنها مولفه‌ی قابل احصا برای نرخ‌گذاریِ شاخص هزینه‌های زندگی کارگران است. از میانه‌ی دهه نود، عرف بر این شد که مذاکرات مزدی با محاسبه‌ی سه‌جانبه‌ی سبد معیشت، در کمیته‌ای ذیل شورایعالی کار، آغاز شود؛ بند دوم ماده ۴۱ قانون کار- تنها بند الزام‌آور مزدی در قانون- نیز چیزی جز این نمی‌گوید.

امسال اوضاع کاملاً متفاوت از قبل است. برای مذاکرات مزدی ۱۴۰۲، هنوز سبد معیشت خانوارهای کارگری محاسبه نشده است و این در حالیست که نیمه‌ی اسفند را هم پشت سر گذاشته‌ایم؛ به نظر می‌رسد دولتی‌ها و کارفرمایان اهتمامی برای ورود جدی به مبحث سبد معیشت ندارند در واقع نمی‌خواهند ابزاری برای مطالبه‌گری مزدی در دست کارگران باشد؛ ابزاری که نشان دهد حتی صد درصد افزایش دستمزد کارگر هم جوابگوی هزینه‌های پرشتاب زندگی نیست و نمی‌تواند حداقل‌بگیران را به خط فقر برساند.

با این حال، در سال‌های گذشته، محاسبه‌ی سبد معیشت خانوارهای کارگری، فرمول‌ها و راهکارهای مشخصی داشته است؛ جداول مرکز آمار برای قیمت خوراکی‌ها و میزان کالری مصرفی براساس استانداردهای انستیتو پاستور ایران، مبنایی برای محاسبه‌ی سبد خوراکی‌های خانوار فراهم می‌آورد و در گام بعدی، با اعمال یک ضریب مربوط به دهک درآمدی کارگران، سبد معیشت کلی استخراج می‌شود.

فرامرز توفیقی (فعال کارگری) براساس همین استانداردها، با استناد به داده‌های آماری بهمن ۱۴۰۱، نرخ سبد معیشت خانوارهای کارگری را به طور مستقل محاسبه کرده است، ضمن تاکید بر اینکه «این سبد چندان واقعی نیست چون اقلام خام خوراکی را مبنا قرار می‌دهد و به نتیجه‌ی واقعی برای سبد خوراکی‌های خانوار نمی‌رسد اما در هر حال معیاری‌ست که در سال‌های اخیر در شورایعالی کار پذیرفته شده است»؛ او نام این سبد را «سبد غیر عملیاتی بهمن ۱۴۰۱» گذاشته است.

توفیقی توضیح می‌دهد: «سبد غذائی ذیل برای یک فرد بدون در نظر گرفتن فعالیت بدنی و براساس معیارهای یک سبد حداقلی محاسبه شده است؛ در یک روندِ واقعی‌سازی، بایستی میانگین سنی خانوار ۳.۳ نفره، جنسیت، فعالیت بدنی و.. دخیل می‌شد که سهم ۲۵۷۳کیلوکالری میانگین هر فرد را می‌توانست دستخوش تغییر نماید اما به دلیل توافق سه جانبه، این عدد حداقلی مبنا قرار گرفت.»

محاسبه‌ی این فعال کارگری براساس نیازهای خوراکی اعلامیِ انستیتو پاستور ایران انجام شده است. در نهایت، با استناد به جدول یک مرکز آمار ایران ایران برای بهمن ماه، سبد غذایی خانوارهای کارگری، براساس جدول زیر، ۶ میلیون و ۵۳۲ هزار تومان محاسبه می‌شود.