جیب بازنشستگان پرپول شد | پرداخت رفاهیات با حقوق بازنشستگان از خرداد ماه

حقوق بازنشستگان | سن و سابقه کاری وی بر مبلغ حقوق بازنشستگان تاثیر گذار است.  امسال حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی 27 درصد افزایش یافت و همسان سازی حقوق بازنشستگان از اردیبهشت ماه پس از سه سال اجرایی شد .جدیدترین اخبار در رابطه با حقوق بازنشستگان را از سایت خبر آزاد پیگیری نمایید.

در ابتدای این نشست، زارع شاهی مدیر صندوق استان گزارشی از عملکرد سال ۱۴۰۱ صندوق بازنشستگی و همچنین وضعیت منابع و مصارف و مشکلات فراروی بازنشستگان ارائه داد.

در ادامه نشست، روسای کانون های بازنشستگی به بیان مشکلات و مسائل حوزه بازنشستگی و مطالبات بر زمین مانده مطرح کردند.

شاه حسینی معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری یزد، ضمن قدردانی از تلاش ها و خدمات بازنشستگان در طول خدمت صادقانه آن‌ها گفت: امکان همراهی و حمایت از فعالیت های کانون های بازنشستگی وجود دارد. ما آمادگی داریم در جهت رفع مشکلات کانون ها برای تشکیل تعاونی ها و شرکت های سودآور همراهی کنیم.

در این نشست، مقرر شد تا معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری یزد به عنوان دبیر شورای اداری استان، روسای دستگاه های اجرایی را به اجرای رفاهیات شاغلین برای بازنشستگان همان دستگاه به خصوص در زمان پرداخت کمک های رفاهی به شاغلین ملزم کند.

در روزهای اخیر واریز حقوق بازنشستگان آغاز شده و بخش قابل توجهی از بازنشستگان حقوق اردیبهشت خود را دریافت کرده‌اند. افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۲ در فیش حقوق آنها اعمال شده اما این میزان افزایش حقوق مورد رضایت بازنشستگان قرار نگرفته است. همسازی سازی حقوق بازنشستگان همچنان مهمترین خواسته آنهاست. خبر جدید که دولت اعلام کرده افزایش مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی است که می‌تواند خبر خوشی برای آنها باشد و باعث افزایش حقوق بازنشستگان شود.

تصویب نامه هیات وزیران در خصوص افزایش مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی از سوی محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد.

به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، هیات وزیران در جلسه ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ به پیشنهاد وزارت کار افزایش مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی را تصویب کرد.

بر این اساس از تاریخ ۱۴۰۲/۱/۱ کلیه مستمری های بازنشستگی، از کارافتادگی و مجموع مستمری بازماندگان مشمولین قانون تامین اجتماعی که تا پایان سال ۱۴۰۱ برقرار شده است برای دریافت کنندگان حداقل مستمری به میزان چهل و یک میلیون و هفتصد و نود و هفت هزار و پانصد (۴۱.۷۹۷.۵۰۰) ریال و مشمولین از کارافتادگی جزئی و سایر افرادی که مستمری آنان به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه برقرار شده، به میزان بیست و هفت درصد (۲۷%) مستمری آنان در پایان اسفند ماه ۱۴۰۱ افزایش می یابد.

با شروع پرداخت مستمری اردیبهشت بازنشستگان کارگری، به نحوه‌ی اجرای باقیمانده متناسب‌سازی اعتراضاتی شد؛ بازنشستگان می‌گویند: اجرای ۲۵ درصد باقیمانده متناسب‌سازی ۱۴۰۰ بعد از وقفه‌ای طولانی، عادلانه و درست نیست؛ درواقع توقع ما این بود که افزایش بیشتری نصیب‌مان شود.

آیت اسدی گفت: بازنشستگانی که پس از دریافت احکام حقوقی خود احساس می‌کنند حقی از آنها ضایع شده، می‌توانند با مراجعه به شعب تامین اجتماعی، نسبت به طرح سوالات و رفع ابهامات موجود اقدام نمایند و در صورت عدم اقناع، در مرحله بعدی می‌توانند با در دست داشتن احکام حقوقی به مراجع قانونی از جمله دیوان عدالت مراجعه کنند.

با شروع پرداخت مستمری اردیبهشت بازنشستگان کارگری، به نحوه‌ی اجرای باقیمانده متناسب‌سازی اعتراضاتی شد؛ بازنشستگان می‌گویند: اجرای ۲۵ درصد باقیمانده متناسب‌سازی ۱۴۰۰ بعد از وقفه‌ای طولانی، عادلانه و درست نیست؛ درواقع توقع ما این بود که افزایش بیشتری نصیب‌مان شود.

در این بین، چندین بازنشسته فیش‌های حقوقی خود را برای ما ارسال کردند؛ افزایش متناسب‌سازی در برخی از این فیش‌ها، کمتر از ۱۰۰ هزار تومان بوده است؛ حتی موردی داشتیم که اعمالِ باقیمانده‌ی متناسب‌سازی برای یک بازنشسته‌ی سایر سطوح، فقط ۱۵ هزار تومان آورده داشته است. بازنشستگانی هم هستند که ادعا می‌کنند «علیرغم شمول»، باقیمانده متناسب‌سازی برایشان اجرایی نشده است.

این بازنشستگان نسبت به «نحوه‌ی محاسبه‌ی باقیمانده متناسب‌سازی» و فرمول‌های کارشناسان سازمان تامین اجتماعی انتقاد دارند؛ آن‌ها معتقدند در زمینه‌ی باقیمانده متناسب‌سازی دقت کافی صورت نگرفته است.

محمد اسدی (رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیرانِ تامین اجتماعی کشور) در ارتباط با افزایش حقوق مستمری‌بگیران کارگری می‌گوید: قبول داریم که افزایش مستمری کافی نیست و نمی‌تواند از پس هزینه‌های زندگی بربیاید اما امسال سعی کردیم در زمینه حق اولاد و عائله مندی، افزایش بیشتری داشته باشیم و همینطور در زمینه‌ی بن و کمک هزینه مسکن؛ بنابراین اگر مزایای جانبی را جمع کنیم و به پایه مستمری ماهانه بیفزاییم، به افزایش نسبتاً قابل قبولی نسبت به سایر گروه‌های مزدی می‌رسیم، هرچند سرجمع این ارقام همچنان ناکافی‌ست.

اسدی تاکید می‌کند: البته ما نمی‌گوییم این حقوق و مزایا با این تورم سنگین، جوابگوی زندگی بازنشستگان است؛ اعتقاد داریم با این حقوق‌ها حتی ده روز هم نمی‌شود زندگی کرد؛ بیست روز ماه جیب بازنشستگان کاملاً خالیست.

رئیس کانون عالی بازنشستگان کارگری با بیان اینکه «بر سر حقوق بارنشستگان با هیچکس مماشات و معامله نکرده و نخواهیم کرد» افزود: کانون عالی بازنشستگان کارگری با تمام قدرت درجهت احقاقِ حقوق حقه بازنشستگان عزیز تلاش کرده و این روند همچنان بدون وقفه ادامه خواهد داشت.

با همسان سازی چقدر به حقوق بازنشستگان اضافه می شود؟

همسان‌سازی حقوق، یعنی حقوق فردی که در گروه شغلی خود، حقوق پایینی دارد به کسی که حقوق بالایی دارد، نزدیک شود. بر این اساس در سال ۹۸ به میزان ۱۳ درصد و سال ۹۷ معادل ۱۶/۵ درصد مشمول قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان نشدند و سال گذشته نیز ۱۰درصد مشمول این قانون نمی‌شوند. در ماده ۹۸ قانون خدمات کشوری آمده است چنانچه ضریب جدول مستخدمین رسمی شاغل تغییر کند، دولت مکلف است، به نسبتی که هزینه زندگی موجب این تغییر شده است، حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران را ترمیم کند. براین اساس در برنامه‌های توسعه‌ای چهارم، پنجم و ششم توسعه بر متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان تاکید شده و دولت مکلف است هرساله با تعریف منابع در بودجه سنواتی، این امر را در دستور کار قرار دهد. حقوق بازنشستگان طبق قانون باید ۹۰ درصد دریافتی شاغلان همتراز آن باشد، اما برخی بازنشستگان نسبت به این موضوع گلایه دارند که برخلاف آنچه تصور می‌کردند، حقوق‌شان زیاد نشده است. صندوق‌های بازنشستگی با هم تفاوت دارند. به عنوان مثال صندوق نفت با صندوق وزارت آموزش و پرورش تفاوت زیادی دارد و مسلما زمانی که بحث افزایش حقوق مطرح می‌شود، به دلیل اختلاف در میزان پرداختی پایه حقوق در این صندوق‌ها، میزان افزایش هم متفاوت خواهد بود. ضمن این‌که رتبه علمی، مدرک تحصیلی و موارد دیگر نیز در رتبه‌بندی شغلی تاثیرگذار است.

راهکار مهم در شفاف سازی ۲۵درصد باقیمانده متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی

فعال صنفی بازنشستگان یک راهکار مهم مطرح کرد که روش محاسبه وزارت کار در متناسب سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را شفاف می کند.

احمد قاسمی گفت: برای پرداخت ۲۵درصد باقیمانده متناسب‌سازی باید شفاف‌سازی کنند مثلاً احکام سه سال متوالی (۹۹.۱۴۰۱ و ۱۴۰۲) را جدا جدا بزنند که هیچگونه شبهه‌ای باقی نماند.

احمد قاسمی ، فعال صنفی بازنشستگان در گفتگو با ایلنا، با اشاره به وضعیت معیشتی بازنشستگان تامین اجتماعی می‌گوید: دولت بدهی سنگین خود به تامین اجتماعی را نمی‌پردازد آن وقت بازنشستگان مجبورند با افزایش ناچیز حقوق سر کنند!

به گفته وی، افزایش ۲۷ و ۲۱ درصدی مزد و مستمریِ ۱۴۰۲ بدون رضایت و اجماع کارگران و نمایندگان کارگری تعیین شده و کارگران مجبور شده‌اند پایین مصوبه امضا بگذارند لذا این مزد غیرقانونی است و باید ابطال شود.

قاسمی دولت را مسئول اصلی ناتوانی پرداخت و کمبود نقدینگی در سازمان تامین اجتماعی می‌داند و می‌گوید: دولت ۲۶ گروه خاص از قبیل خادمان مساجد، قالیبافان، رانندگان، مداحان و… را به سازمان تامین اجتماعی تحمیل کرده و بر خلاف مصوبات قانونی، حق بیمه آن‌ها را نمی‌پردازد؛ در واقع از صندوق بین النسلی و اشتراکیِ تامین اجتماعی برای افرادی برداشت می‌شود که صاحبان صندوق نیستند؛ در این شرایط برای بازنشستگان و سهامداران صندوق پول نیست!

این فعال صنفی بازنشستگان مطالبات اصلی بازنشستگان کارگری را برمی‌شمارد: اول اجرای مواد ۱۱۱ و ۹۶ قانون تامین اجتماعی و افزایش مستمری‌ها به اندازه‌ی هزینه‌های زندگی، ماده۴۱ قانون کار مخصوص شاغلان است و ارتباطی به بازنشستگان ندارد. دوم، چون نتوانسته‌اند تورم را مهار و کنترل کنند باید اجازه دهند مزد و مستمری به اندازه تورم واقعی افزایش یابد.

او «رفع ابهام از اجرای باقیمانده همسان سازی ۱۴۰۰» را یه مطالبه دیگر می‌داند و می‌گوید: برای پرداخت ۲۵درصد باقیمانده متناسب‌سازی باید شفاف‌سازی کنند مثلاً احکام سه سال متوالی (۹۹.۱۴۰۱ و ۱۴۰۲) را جدا جدا بزنند که هیچگونه شبهه‌ای باقی نماند و بدانیم چگونه و با چه فرمول‌هایی محاسبات انجام شده است. باید بدانیم پایه چقدر بوده و آیا ۳۸ درصد ۱۴۰۰و۲۱ درصد ۱۴۰۲ اعمال شده یا نه.

قاسمی در پایان اضافه می‌کند: باقیمانده متناسب‌سازی مربوط به سال ۱۴۰۰ است و باید مشخص کنند معوقات ۲۴ماه را چه زمانی و چگونه می‌خواهند پرداخت کنند.

وزیر کار امروز در حاشیه نشست هیات دولت گفته که ادغام صندوق‌های بازنشستگی در دست بررسی است. البته او اشاره‌ای به زمان اجرای این امر نکرده، با اینحال این اظهار نظر با موجی از انتقادات و واکنش‌ها همراه بوده است.

صولت مرتضوی- وزیر کار دولت رئیسی می‌گوید: «ادغام صندوق‌های بازنشستگی در دست بررسی است.» موضوعی که به نگرانی‌ها از بابت اینکه سرنوشت تلخ صندوق هما در انتظار باقی صندوق‌های بازنشستگی که هم‌اکنون یا ورشکسته شده‌اند یا در آستانه ورشکستگی قرار دارند، دامن زده است.

تقریبا میانه اردیبهشت ماه بود که اظهار نظر یک مسئول در وزارت کار با واکنش‌های گسترده‌ای همراه شد. «به جایی می‌رسیم که باید قشم و کیش را بفروشیم تا حقوق بازنشستگان را بدهیم.» این گفته سجاد پادام، مدیرکل بیمه‌های اجتماعی وزارت کار است که مجالی برای دفاع از گفته‌های خود نداشت و حکم برکناری او خیلی زود صادر شد. گفته‌ای که یادآور هشدارهایی بود که سال‌ها قبل در ارتباط با سرنوشت صندوق‌های بازنشستگی از زبان کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی به کرات شنیده شد. یکی از برجسته‌ترین آنها مسعود نیلی- اقتصاددان بود که مساله صندوق‌های بازنشستگی را یکی از شش ابرچالش اقتصادی ایران دانسته بود. اما با وجود اینکه زنگ خطر بحران سال‌ها پیش به صدا درآمده بود، دولت‌ها آن را جدی نگرفتند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد طی سال‌های گذشته دولت‌های مختلف تعهدات خود نسبت به صندوق‌ها را اجرا نکرده و حجم زیادی از بدهی ایجاد شده است. حالا دولت سیزدهم با کسری بودجه هنگفتی –برآوردها کسری ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی را نشان می‌دهند- دست به گریبان است و این در حالیست که به دلیل تحریم‌ها، منابع نفتی کفاف هزینه‌های بودجه‌ای را نمی‌دهد. همین موضوع افق پیش روی صندوق‌ها را تیره و تار کرده است.

صندوق‌های بازنشستگی در تله بزرگی از مشکلات گرفتار آمده‌اند؛ به‌گونه‌ای که از ۱۸ مورد بخش عمده‌ای از آنها ورشکسته‌اند و برخی دیگر در آستانه ورشکستگی قرار دارند. عده‌ای به این نکته اشاره می‌کنند که سالیان زیادی است که صندوق‌های بازنشستگی به حیاط خلوت وزارتخانه‌ها بدل شده‌اند. هر بار مدیری برکنار می‌شود، در این صندوق‌ها سمت می‌گیرد و در نتیجه آنچه اتفاق می‌افتد این است که تفکر دولتی در آنجا حاکم می‌شود و بنابراین می‌توان گفت آنچه در این صندوق‌ها اشتباه است، تفکر حاکم است.

گروهی از کارشناسان نیز بر این باورند که آنچه باید تغییر کند تا وضعیت صندوق‌ها سامان بگیرد، نظام حکمرانی است؛ موضوعی که در نهایت سبب تغییر در اوضاع کلان اقتصاد ایران خواهد شد و آثار سوء بحران‌های اقتصادی را بر نظام بازنشستگی تقلیل خواهد داد.

حقوق بازنشستگان | ادغام صندوق‌های بازنشستگی نزدیک است؟

با اینحال، به نظر می‌رسد گزینه نهایی وزرات کار برای حل بحران صندوق‌های بازنشستگی، ادغام آنها باشد. امری که طرح آن بی‌حاشیه هم نبوده و مساله‌ساز نیز شده است. در این بین، گروهی به این موضوع اشاره می‌کنند که ادغام جای اینکه درمان باشد، موجب ورشکستگی خواهد شد. یکی از مثال‌های بارز در این باره هم وضعیت صندوق هماست که پیشتر ایلنا در گزارشی به این موضوع اشاره کرده و در این باره نوشته بود: «این واگذاری، نه تنها شرایط بازنشستگان هما را بهتر نکرد که بر میزان زیان انباشته این شرکت واگذارشده هم افزود. درحالی‌که اعضای این صندوق اصرار داشتند این شرکت خصوصی می‌تواند بر اساس قانون با در اختیار گرفتن و سپرده شدن بخشی از شرکت‌های شرکت ملی هما چون شرکت‌های کارگو یا هتل‌های تحت اداره، ضمن چابک‌سازی به سوددهی برسد و بدون ادغام در یک شرکت بزرگتر دارای چالش سر پا بماند.»

البته مرتضوی گفته که فعلا ادغام صندوق‌های بازنشستگی در دست بررسی است و معلوم نیست این امر چه زمانی به مرحله اجرا برسد. با این وجود کارشناسان می‌گویند آنچه درمان است تغییر نظام حکمرانی است نه ادغام.