یارانه نقدی | یارانه معیشتی | یارانه جدید
سورپرایز جذاب ویژه یارانه بگیران | بلاخره تکلیف یارانه مهر ماه مشخص شد | یارانه کالایی کلا حذف شد؟
بیش از ۳ماه است که قرار شده تا یارانه ماه بعد در صورت فراهم شدن زیرساختها کالایی شود؛ در واقع قرار بود یارانه تیرماه کالایی باشد؛ اما حالا مهر آمده و نه زیر ساختی فراهم شده و نه اثری از فراهم شدن زیرساختها دیده میشود؛ موضوعی که شکست یارانه کالایی را خبر میدهد.
یارانه نقدی جدید رئیسی از اردیبهشت ماه کلید خورد. یارانه جدید در ابتدای به اقشار خاصی پرداخت شد اما با اعتراض دیگر یارانه بگیران قرار بر بررسی و پرداخت یارانه به دهک های دیگر هم شد. رقم یارانه جدید رئیسی بین 300 تا 400 هزارتومان است.حالا به نظر میرسد زیرساختهای کالابرگ آماده نشده و به احتمال بسیار زیاد این ماه هم شاهد یارانه نقدی باشیم. تاکنون هیچ مسئولی در رابطه با پرداخت یارانه نقدی جدید موضوعی را مطرح نکرده است یارانه نقدی جدید به گفته برخی از نمایندگان به صورت کالا پرداخت خواهد شد.در ادامه به آخرین اخبار از یارانه نقدی می پردازیم.
حدود پنج ماه است که تخصیص یارانهها پس از ۱۰سال تحولی داشته و از ۴۵هزار و ۵۰۰تومان به ۳۰۰ و ۴۰۰هزار تومان براساس دهکبندی رسیده است؛ داستان از این قرار بود که ارز ترجیحی باید حذف میشد؛ حذف ارز ترجیحی نیز نیازمند جایگزین بود؛ چراکه خواه ناخواه، قیمت کالاها افزایش مییافت؛ این جایگزین یا باید نقدی میبود و یا کالایی.
براین اساس تصمیم بر آن شد که دوماه یارانه نقدی داده شود و پس از آن، یارانه کالایی جایگزین شود؛ حالا تقریبا پنج ماه است که از موضوع میگذرد و یارانه نقدی هنوز سر جایش است؛ در ابتدا که قرار بر انتخاب بین یارانه نقدی و کالایی بود، برخی یارانه کالایی را ترجیح میدادند؛ اما حالا این افراد هم دیگر امیدی به یارانه کالایی ندارند و معتقدند پس از چند ماه قطع یارانه نقدی و جایگزینی یارانه کالایی مشکلساز خواهد بود؛ اما چرا؟
چرا یارانه کالایی دیگر نشدنی است؟
از همان ابتدا هم زیرساختهای یارانه کالایی وجود نداشت؛ کارشناسان اقتصادی معتقد بودند یارانه کالایی ممکن است به همه افراد نرسد؛ ممکن است در روستاهای کوچک و دورافتاده اصلا امکان اجرایی شدن وجود نداشته باشد و.... آن زمان مجلس پایش را در یک کفش کرد که فقط و فقط یارانه کالایی؛ حالا که پنج ماه گذشته، احتمالا به همه ثابت شده که یارانه کالایی دیگر قابلیت اجرا ندارد و زیر ساختهایش فراهم نیست؛ اما حتی اگر زیر ساختها هم فراهم شود، اعصای یارانه کالایی دیگر منطقی نیست.
مردم به یارانه نقدی عادت کرده و با آن زندگی میکنند
در این پنج ماه، یک خانواده ۴نفره که در دهک ۴ تا ۹ قرار دارد، هر ماهه یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان یارانه گرفته و قطعا پس از پنج ماه افراد روی این پول حساب باز کرده و آن را به مخارج زندگی خود تخصیص دادهاند؛ برخی براساس این مبلغ، اجاره خانه خود را تعیین کردهاند؛ برخی بر این اساس، مایحتاج زندگی خود را خریداری میکنند و خلاصه هر کس به نحوی از این مبلغ بهره میگیرد که این عدد در دهکهای پایین بیشتر و وابستگی به آن هم بالاتر است؛ بنابراین اینکه به ناگاه به خانوادهها بگوییم دیگر یارانه نقدی تمام شد و حالا با کالابرگ سر کنید، شدنی نیست و قطعا تغییر شیوه تخصیص یارانه مشکلات و هزینه زیادی را برای دولت خواهد داشت.
از سویی دیگر ایرادات پرداخت یارانه کالایی هنوز بر سر جای خود باقی است؛ آمدیم و یک خانواده نمیخواست مرغ و گوشت بخرد و خواست با این مبلغ اجاره خانه دهد، تکلیف چیست؟ چه اصراری است که به جای مردم تصمیم بگیریم؟ مگر مردم خودشان نمیتوانند برای آنکه چه بخرند، تصمیم بگیرند؟
بهتر نیست به جای آنکه تلاش کنیم تا با زور یارانه کالایی که مشکلات زیادی هم دارد و زیرساخت خاصی هم برایش فراهم نیست را پرداخت کنیم، در یارانههای نقدی، تحولی ایجاد کنیم؟ اطلاعات را به روز کنیم و زیر ساختهای پرداخت یارانه نقدی را توسعه دهیم؟
حتی اگر بعد از گذشت پنج ماه زیرساختی هم فراهم بشود، ایرادات زیادی دارد که رفع آنها به این سادگی نیست؛ دولت در پرداخت یارانه نقدی که بیش از ۱۰سال است آن را پرداخت میکند، مشکل دارد، اطلاعاتش به روز نیست و جامعه هدف به درستی تعیین نشده است؛ آیا بهتر نیست یارانه کالایی و این دغدغه که یارانه ماه بعد نقدی است یا کالایی را از میان برداریم و پرداخت یارانههای نقدی را هدفمند کنیم؟
مردم یارانههای نقدی را کجا هزینه میکنند؟
افزایش هزینههای زندگی برای سه دهک پایین جامعه کمتر از یارانههای نقدی بود که دولت به آنها پرداخت میکرده است. اکنون پرسش اینجاست که مردم این مبالغ اضافه را کجا هزینه میکنند؟ نرگس درویش، پژوهشگر ارشد اقتصاد رفتاری به این پرسش پاسخ میدهد.
طرح کالابرگ الکترونیک بجای یارانه نقدی
زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آمادهسازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده میشود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسیهای آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
سلطانی با اشاره به اینکه حال سوال مهم این است که "چرا دولت تن به اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی نمیدهد"، اذعان داشت: اگر دولت کالابرگ بدهد، دیگر دستش برای خلق پول و جابجایی پول باز نیست، این درحالیست که حداقل ۲۰ درصد از ارزش یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی که دولت به مردم داده، طی این دوماه اخیر کم شده، مانند همان بلایی که سر یارانه ۴۵.۵۰۰ تومانی آمد، با توجه به تورمی که وجود دارد، در سال ۸۸ این یارانه معادل ۴۵ دلار بود، امروز بعد از ۱۳ سال ارزش آن به کمتر از ۱.۵ دلار کاهش پیدا کرده است.
همزمان با اینکه سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرده بود، زیرساخت کالابرگ الکترونیک در حال آمادهسازی است و بر اساس وعده داده شده در شهریور ۱۴۰۱ آماده میشود، در مقابل سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: نتیجه بررسیهای آزمایشی کالابرگ الکترونیک باید به ستاد اقتصادی دولت ارسال شود که تاکنون به این مرحله نرسیده است.
وزیر اقتصاد اعلام کرد: از ابتدا مقرر شده بود بعد از اتمام دوره آزمایشی طرح کالابرگ، نتیجه به ستاد اقتصادی دولت اعلام شود و سپس اجرایی و توسعه پیدا کند. این طرح در حال طی روند اعلام شده است، اما هنوز به ستاد اقتصادی دولت ارسال نشده و اگر از سوی دولت تصمیم دیگری گرفته شود، اعلام خواهیم کرد.
حال در چنین شرایطی به نظر میرسد دولت چندان راضی نیست، که طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرا کند، مجلس به دنبال آن است که این طرح اجرایی شود، اما دولت اعلام میکند، زیر ساختهای انجام این کار فراهم نیست و تا زمانیکه این مقدمات فراهم شود، پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی ادامه خواهد یافت.
احسان سلطانی کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه دولت بعد از حذف ارز ۴.۲۰۰ تومانی باید مستقیم به مردم کالا برگ الکترونیکی میداد، گفت: اینکه گفته میشود، زیرساختهای این کار فراهم نیست و باید چند ماه منتظر ماند تا زیرساختهای آماده شود، به اعتقاد بنده این موضوع یک مسئله انحرافی است، زیرا برای دولت خیلی راحت است که مقدمات این کار را فراهم کند.
علت کاهش یارانه نقدی 300 و 400 هزار تومانی مشخص شد
مشکل برداشت یارانهها از حساب رفع شده است و شهروندان میتوانند یارانه را از حساب خود بردارند.
محمد مجرد، معاون برنامهریزی فرمانداری شهرستان کرج با بیان اینکه یارانهها براساس دهکهای طبقهبندی به حساب شهروندان واریز میشود، گفت: مبلغ یارانه افراد براساس بررسی حسابها و سنجش توانایی مالی و در نهایت تغییر دهک، تغییر میکند؛ اگر شهروندان در این خصوص اعتراضی دارند، وارد سامانه حمایت شوند و اعتراض خود را ثبت کنند.
او می گوید: مشکل برداشت یارانهها از حساب رفع شده است و شهروندان میتوانند یارانه را از حساب خود بردارند.
معاون برنامه ریزی فرمانداری شهرستان کرج افزود: افرادی که همچنان یارانه به حساب آنان واریز نمیشود یا اخیرا یارانهشان قطع شده است، به بخشداری کرج واقع در طالقانی شمالی، کوچه گاز مراجعه کنند./ باشگاه خبرنگاران