دلار ۱۰ هزار تومانی در راه است؟
مجلسی‌ها علیرغم تاکیدشان بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، پس از ارسال لایحه دولت به مجلس برای حذف این ارز با فوریت حذف آن به دلیل تبعات تورمی مخالفت کردند. درحالیکه یک کارشناس اقتصادی ارز ۴۲۰۰ تومانی را عامل تورم می‌داند و معتقد است که باید هر چه زودتر مانع ضررهای حاصل از حضور این ارز در اقتصاد شد و آن را از چرخه اقتصادی کشور حذف کرد
ریزش قیمت دلار همچنان ادامه دارد. کارشناسان بازار ارز معتقدند حباب قیمت دلار روز به روز خالی تر می شود و در چند ماه آینده قیمت دلار به رقم واقعی می رسد. از این رو توصیه اکید مسئولان و صاحب نظران در حوزه بازار ارز این است که مردم به قیمت دلار توجهی نکنند و از خرید آن اجتناب بورزند. قیمت دلار هر چه باشد به نظر می رسد در چند ماه آینده بیشتر به ثبات می رسد.
نرخ تبدیل ارزها یکی از مهمترین فاکتورهایی است که سطح سلامت اقتصاد یک کشور را مشخص می‌کند. نرخ تبدیل ارزهای خارجی، نشان‌دهنده ثبات اقتصادی کشور نیز هست، به همین دلیل بطور مرتب مورد نظارت و تحلیل قرار می‌گیرد.
نرخ تبدیل ارزها در بازار بین‌المللی مبادله ارزها بطور آزادانه در مقابل هم نوسان می‌کنند. ارزش یک ارز اغلب به دلیل جریان یافتن آن ارز به داخل یا خارج کشور بستگی دارد.
همانند همه بازارها، وقتی تقاضا برای یک ارز افزایش یابد، ارزش ان ارز نیز در مقابل ارز دیگر بیشتر می‌شود.
تقاضا برای یک ارز از طریق توریسم، مبادلات بین‌المللی، سفته‌بازی و… ایجاد می‌شود و ادراک سرمایه‌گذاران خارجی در خصوص ریسک‌های ژئوپولیتیکی نیز بسیار موثر است.
برای مثال اگر یک شرکت در ژاپن محصولی به یک شرکت آمریکایی بفروشد و شرکت آمریکایی مجبور باشد دلار را به ین ژاپن تبدیل کند تا بتواند محصول را بخرد، جریان دلار به سمت ین ژاپن، نشان‌دهنده تقاضا برای ین ژاپن خواهد بود.
حتی اگر سروکارتان با تبدیل ارزها نیست و ارسال یا دریافت ارز از خارج از کشور را انجام نمی‌دهید، بهتر است فاکتورهای کلیدی که بر نرخ ارز تاثیرگذار است را بدانید.
نرخ تبدیل ارز به زبان ساده نرخی است که براساس آن، ارز یک کشور به ارز دیگری تبدیل می‌شود. این نرخ می‌تواند براساس عرضه و تقاضا و سایر فاکتورها بطور روزانه و حتی ساعتی نوسان داشته باشد.
در ادامه این مطلب از بورسینس قصد داریم کلیدی‌ترین فاکتورهایی که روی نوسانات نرخ تبدیل ارز اثرگذار است را بررسی کنیم و دلیل این نوسانات را همراه با پاسخ این سوالات توضیح دهیم.
اثر نرخ تورم بر قیمت دلار
تغییرات در نرخ تورم بازار موجب تغییرات در نرخ تبدیل ارزها می‌شود. ارز یک کشور که نرخ تورم کمتری نسبت به کشور دیگر دارد، ارزش بیشتری نسبت به کشور مقابل پیدا می‌کند.
زمانی که تورم پایین است، قیمت کالاها و سرویس‌ها با سرعت بسیار کمتری رشد می‌کنند. در کشوری که در بلندمدت تورم بسیار پایینی را تجربه کرده است، معمولا ارزش ارز رسمی آن کشور کاهش چندانی نمی‌یابد، اما در کشوری که سال‌ها و دهه‌هاست دچار تورم است، کاهش شدید ارزش ارز خود را شاهد خواهد بود.
مجلسی‌ها علیرغم تاکیدشان بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، پس از ارسال لایحه دولت به مجلس برای حذف این ارز با فوریت حذف آن به دلیل تبعات تورمی مخالفت کردند. درحالیکه یک کارشناس اقتصادی ارز ۴۲۰۰ تومانی را عامل تورم می‌داند و معتقد است که باید هر چه زودتر مانع ضررهای حاصل از حضور این ارز در اقتصاد شد و آن را از چرخه اقتصادی کشور حذف کرد
علی سعدوندی اظهار کرد: اجرای سیاست‌هایی چون قیمت‌گذاری دستوری، سیاست‌های تعزیراتی و اعمال محدودیت بر بازارها همانند ممنوعیت واردات خودرو در اقتصاد ایران همچون بمب‌هایی عمل می‌کنند که در کوتاه مدت یک سیاست تورمی و در بلندمدت یک سیاست ابر تورمی هستند و این قبیل سیاست‌ها، محیط اقتصادی و تجاری کشور را دچار تشویش و نگرانی می‌کند.
وی افزود: قبح این سیاست‌ها در کشور ما ریخته شده است و با وجود تبعات مخرب و منفی به راحتی انجام و هر بار نیز تکرار می‌شود، درحالیکه در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته در اجرای سیاست‌ها به‌گونه‌ای عمل می‌کنند تا حقوق عامه مردم پایمال نشود. یکی از این سیاست‌ها که بانی آن دولت پیشین بود، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی یا ترجیحی است که استدلال‌ها در این زمینه این بود که از طریق ارز ترجیحی، ارز تک نرخی می‌شود و ارز ۴۲۰۰ تومانی را همه مردم دریافت می‌کنند اما نتیجه این سیاست حاکی از آن است که قیمت ارز تا چند برابر افزایش پیدا کرد.
سعدوندی خاطرنشان کرد: اگر در آن زمان، ارز را تک نرخی می‌کردند و دست به تثبیت نرخ ارز نمی‌زدند، احتمالا اکنون قیمت ارز در بازار آزاد نصف قیمت کنونی می‌شد و می‌توانستند قیمت ارز را بین ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان به ثبات برسانند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در بقیه کشورهای دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که نباید مداخله دستوری و قیمتی در بازارها داشته باشند اما در ایران، ونزوئلا و آرژانتین اینگونه سیاست‌های تاریخ گذشته همچنان اجرا می‌شود. در حال حاضر نیز هر چه زودتر باید جلوی ضرر را گرفت و ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد اما حذف این ارز نیاز به شجاعت، دانش و تجربه دارد وگرنه با کوچک‌ترین تهدیدی افراد پا پس می‌کشند. همانطور که اکنون دولت توپ حذف ارز ترجیحی را در زمین مجلس انداخت و مجلس هم جا خالی داد.
سعدوندی با بیان اینکه دسترسی کشور به منابع ارزی محدود است، گفت: اگر دسترسی کشور به منابع ارزی آزاد بود و تحریمی نیز وجود نداشت، سیاست چند نرخی ارز سیاست اشتباهی است و این سیاست، رانت در جیب رانت‌خواران می‌ریزد و کوچک‌ترین منفعتی برای مصرف‌کنندگان و مستضعفان نخواهد داشت.
وی درباره تاثیر حذف ارز ترجیحی بر افزایش تورم بیان کرد: اینکه مخالفان حذف ارز ترجیحی، حذف این ارز را تورم‌زا می‌دانند، ناشی از آگاه نبودن و ناآشنایی آن‌هاست درحالیکه منشا تورم دلیل دیگری است و اگر خلق نقدینگی متوقف شود و کسری بودجه دولت و خانوار کاهش پیدا کند و یارانه نقدی به درستی پرداخت شود، هم دولت و هم مردم برنده این میدان می‌شوند و تورم نیز کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند. این درحالی است که سال‌های سال به جای تشخیص علت تورم فقط سیاست‌های دستوری و محدودیت کننده اعمال شده که نه تنها تورم را کنترل نکرده بلکه موجب تشدید آن نیز شده است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در طول ۵۰ سال گذشته نمی‌توانید نمونه‌ای از سیاست‌های دستوری و محدودکننده پیدا کنید که منجر به کاهش تورم شده باشد. عامل اصلی تورم همین سیاست‌های تثبیتی و ارز ۴۲۰۰ تومانی است، زیرا از آنجا که نوسانات قیمت ارز در بازار آزاد انتظارت تورمی را افزایش می‌دهد، زمانی که منابع صرف ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌شود، نرخ ارز در بازار آزاد بیش از حد افزایش می‌یابد و موجب تورم می‌شود.
