احتمال پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی تا آخر تابستان/کالابرگ الکترونیکی منتفی شد؟
دبیر کل سایق خانه اقتصاد ایران میگوید: به طور کلی، ارز 4200 یارانهای بود که به تولید کننده داده می شد نه به مصرف کننده و این زنجیره از اول اشتباه بود، البته با حذف یکباره آن هم قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرد. در حال حاضر هم ، ارز 4200 حذف شده و نباید درباره اینکه باید حذف می شد یا نه اکنون سخت گفت، در حال حاضر باید به دنبال یک راهکار جایگزین مناسب این ارز برای جلوگیری از فشار به مردم باشیم.
یارانه نقدی برای کمک به اقشار کم درآمد جامعه مطرح شد. یارانه نقدی در سال های بعد از سبد خانوارهای پولدار حذف شد. با قول هایی که رئیسی داده است یارانه نقدی در دولت جدید با تغییراتی همراه خواهد شد. یارانه نقدی ابتدا در دولت احمدی نژاد ایجاد شد. خبرهای جدید پیرامون یارانه نقدی را اینجا بخوانید.
مسعود دانشمند با اشاره به اینکه تا چند ماه آینده نیز زیر ساختهای کالا برگ الکترونیکی فراهم نخواهد شد، گفت: با توجه به مشکلات زیر ساختی که وجود دارد، نمیتوان بر روی این مسئله حساب کرد که سیستم کوپن الکترونیک به مرحله اجرا برسد، زیرا ما در حال حاضر سامانههای آنلاین دولتی مشکلات زیادی دارند و توان اینکه کالابرگ را نیز پوشش دهند ندارند.
وی افزود: با توجه به اینکه جامعه هدف اصلی کالابرگ الکترونیکی، اقشار کم برخوردارهستند که برخی از این اقشار در مناطق محروم و دور افتاده بخصوص روستاها زندگی میکنند، امکانات مربوط به ارتباطات و الکترونیک در این مناطق به هیچ عنوان مناسب نیست، بنابراین این مشکل ظرف سه ماه به هیچ عنوان قابل حل نیست، از سوی دیگر در فصل تابستان ما با قطعی برق روبرو هستیم، که این موضوع مشکل ایجاد خواهد کرد، در اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی آن هم در فصل تابستان، زیر قطعی برق باعث مختل شدن سامانهها و معطلی و سردرگمی مردم خواهد شد.
دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران همچنین با اشاره به اینکه ادامه پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی با دو مشکل عمده روبرو است، اضافه کرد: در وهله اول با توجه به حجم این منابع که قرار است هر ماه به مردم پرداخت شود، نقدینگی عظیمی را در جامعه پمپاژ میکند که همین موضوع عاملی در جهت افزایش تورم عمل خواهد کرد و عملا هدفی که یارانه برای آن پرداخت خواهد شد، یعنی جبران هزینههای ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از بین میرود و سفره مردم کوچکتر میشود.
دانشمند همچنین متذکر شد: اگر قرار است کالابرگ هم پرداخت شود، باید این روز زمان دار باشد، یعنی باید مشخص شود تا چه زمانی توزیع شود تا بازار تنظیم شده و از سوی دیگر قدرت خرید مردم کاهش پیدا نکند . یعنی کالابرگ یک راهکار همیشگی نمی تواند باشد.
دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران ادامه داد: در وهله دوم نیز با توجه به اینکه ارز اختصاص یافته به کالاهای اساسی از ۴۲۰۰ تومان به بالای ۲۵ هزار تومان یعنی ارز نیمایی افزایش پیدا کرده، طبیعتا برای جبران این افزایش درآمد مردم نیز باید ۶ برابر شود، تا سفر مردم کوچکتر نشود، که با پرداخت یارانه نقدی عملا چنین چیزی امکان ندارد، بنابراین بهتر است که از سیستم کوپنی استفاده شود، تا هم دیگر تورم جدیدی خلق نشود و هم مردم با دریافت کالاهای اساسی به قیمت دولتی، هزینههای زندگی خود را قدر مدیریت کنند.
وی در ادامه برای برون رفت از شرایط فعلی اقتصاد نیز گفت: دولت، مجلس و بخش خصوصی باید با کمک برخی از اقتصاددانان خبره راه برون رفات از این مهلکه را پیدا کنند. چرا که اقتصاد علم است ./ ایلنا
این افراد فعلا به یارانه نقدی در حسابشان دست نزنند
بعد از آنکه یارانه جدید در اردیبهشت ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد ، مشخص شد که حدود شش میلیون نفر از افرادی که تا فرودینماه امسال یارانه دریافت میکردند، تحت عنوان دهک دهم حذف شدهاند. این موضوع که با تشخیص وزارت رفاه انجام شده بود، اعتراض بسیاری را به دلیل عدم تشخیص صحیح در دهکبندی به همراه داشت و از این جهت رئیس جمهور دستور فوری بررسی وضعیت کسانی که اعتراض خود را ثبت کرده بودند صادر و تاکید کرد که به حسابشان واریز انجام شود.
افرادی که نسبت به عدم دریافت یارانه و دهک بندی اعتراض داشتند آن را در سامانه hemayat.mcls.gov.ir ثبت کردند و بعد از دو مرحله اعلام لیست از سوی وزارت رفاه، برای تمامی این افراد، یک مرحله یارانه، واریز شده است ولی مسدود بوده و قابل برداشت نیست.
این در حالی است که از دو مرحله یارانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی که در قالب مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶، واریز شده بود، بخش اول در ۲۱ اردیبهشت و بخش دوم در ۲۱ خرداد قابل برداشت شد، در این بین معترضانی که به حسابشان واریز صورت گرفته بود، این تصور را داشتند که میتوانند در خردادماه برداشت انجام دهند و حتی پیگیر آن نیز شدهاند، در حالی که باید توجه داشته باشند، مبلغ واریزی برای آنها در ازای یک مرحله بوده است و فعلا مسدود باقی خواهد ماند.
قرار است بعد از بررسی وضعیت افراد معترض در وزارت رفاه، در صورت تشخیص مشمولیت برای دریافت یارانه، مبلغ مسدود شده آزاد و قابل برداشت شود.
اینکه چه زمانی وزارت رفاه بررسی را شروع خواهد کرد، زمان مشخصی اعلام نشده ولی ظاهرا در هفتههای آتی اقدام خواهد شد، هرچند که با تحولات اخیر این وزارتخانه و استعفای وزیر رفاه، باید منتظر تصمیمگیری در این رابطه بود ولی به طور حتم بررسی باید انجام شود./ایسنا
کالابرگ یا یارانه نقدی، کدامیک بهنفع دولت یا مردم است؟
دولت در مسیر انتخاب بین کالابرگ و یارانه نقدی با نکات مثبت و منفی روبهرو است، انتخاب هریک از این مسیرها مزایا و مضراتی برای مجری این طرح بزرگ اقتصادی دارد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، این روزها زمزمه اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی بر سر زبانها افتاده است و دولت قصد دارد یارانه چهار کالای اساسی یعنی مرغ و تخممرغ و شیر و روغن را بهصورت کالابرگ الکترونیکی به دست مردم برساند، یعنی مابهالتفاوتی را که قیمت قبل این کالاها پس از حذف ارز 4200تومانی با قیمت جدید آنها پیدا میکنند بهصورت یارانه در قالب طرح کالابرگ الکترونیک به مصرفکننده نهایی پرداخت کند. اجرای این طرح نوعی جایگزین برای یارانه نقدی است در صورتی که در اجرا با چالشهای جدی روبهرو است.
در این گزارش به نقاط قوت و ضعف این طرح در مقابل پرداخت یارانه نقدی میپردازیم:
1 ـ اولین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کرد و میتوان از مزایای طرح کالابرگ الکترونیکی برشمرد، تأمین حداقل کالری استاندارد خانوار است که با اجرای این طرح میتوان از وصول آن اطمینان حاصل کرد چرا که خانوار ما در طول یک ماه مواد غذایی مورد نیاز خود را بهقیمت مصوب میتواند تهیه و استفاده کند.
البته یارانه نقدی برتری نسبی که در اینجا نسبت به کالابرگ الکترونیکی دارد، این است که اختیار را به خود خانوار میدهد که چگونه یارانه دریافتی را هزینه کند چرا که ممکن است برای خانوار خرجهای ضروریتری وجود داشته باشد و بنا بر صلاحدید این مبلغ صرف هزینههای دیگری شود که عملاً این اختیار در طرح کالابرگ الکترونیک از خانوار ما سلب میشود.
2 ـ از طرف دیگر دومین نکتهای که قابل بحث است این است که دولت با کالابرگ الکترونیکی یارانه کمتری بهلحاظ ارزش ریالی در اختیار مردم قرار میدهد.
اگر مصرف یک خانواده چهارنفره در طول یک ماه را بهطور متوسط، ماهانه 8 لیتر شیر (هفتهای 2 لیتر)، یک شانه تخممرغ، 8 عدد مرغ دوکیلوگرمی (هفتهای دو عدد) و 5 لیتر روغن در نظر بگیریم:
مابهالتفاوت مبلغ پرداختی دولت که بهواسطه کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه قرار است پرداخت شود، عبارت است از:
480 هزار تومان بابت مرغ با فرض مصرف 16 کیلوگرم در ماه، 50 هزار تومان بابت یک شانه تخممرغ، 300 هزار تومان بابت 5 لیتر روغن و حدود 100 هزار تومان بابت 8 لیتر شیر، مجموعاً حدود 950 هزار تومان میزان یارانه پرداختی دولت توسط کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه به مردم میشود،
این در حالی است که یارانه نقدی که بر مبنای 300 هزار تومان به یک خانواده 4نفره پرداخت میشود، یکمیلیون و دویست هزار تومان است.
3 ـ نکته منفی که پرداخت یارانه نقدی به مردم را همیشه مورد انتقاد کارشناسان قرار داده، رشد نقدینگی در جامعه و تشدید کسری بودجه است که از این زاویه کالابرگ الکترونیکی نسبت به یارانه نقدی برتری نسبی دارد.
4 ـ اما جدیترین اشکالی که به طرح کالابرگ الکترونیکی وارد است و این طرح را با چالش جدی مواجه کرده است هزینه راهاندازی و اجرای این طرح است چرا که طبق گفته مدیر طرح هوشمندسازی، برای پیشبرد اجرای این طرح 900 میلیارد تومان بهمنظور خرید تجهیزات هزینه شده است،
این درحالی است که پرداخت یارانه نقدی هیچ هزینه اولیهای برای تأمین زیرساختهای پرداخت برای دولت ندارد و از این منظور پرداخت یارانه نقدی بهمنظور فراهم بودن زیرساختها، طرحی بسیار بهصرفهتر برای دولت است.
5 ـ آخرین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم، عدم وجود الزام قانونی برای پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالابرگ الکترونیکی است چرا که کالابرگ الکترونیکی الزام قانونی برای اجرا دارد.
از مجموع نکاتی که در بالا ذکر شد، برداشت میشود که علاوه بر اینکه استقبال عمومی برای پرداخت یارانه نقدی میان عموم جامعه بیشتر است شواهد و قرائن نشان میدهد که کالابرگ الکترونیک طرح پرچالشی برای دولت است و همچنین فراهم کردن زیرساختهای آن هم دولت را با هزینههایی قابل توجه روبهرو میکند، بنابراین میتوان گفت در این شرایط حساس شاید بهتر باشد رویکرد دولت همان پرداخت یارانه نقدی باشد و اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی به آینده منتقل شود./منیبان