شایع ترین علائم دیسک گردن کدامند؟

فتق دیسک گردن می‌تواند انواع مختلفی از درد را ایجاد کند و یا هیچ گونه علائمی نداشته باشد درد می‌تواند به صورت گردن درد، بازو و یا دست درد نمایان شود و یا حتی درد جرقه مانندی به نواحی مشابه پخش شود. گاهی اوقات بازو یا دست بی‌حس می شوند یا ضعف دارند. ممکن است فتق دیسک گردن از تروما یا آسیب دیدگی گردن ایجاد شوند. علائم معمولاً همزمان با آن شروع می شوند.

فتق دیسک گردن چیست؟

در ستون فقرات گردن ۶ دیسک بین مهره ای قرار دارد که دو مهره مجاور آن قرار گرفته است (یکی در بالا و یکی در پایین) تا مهره ها بین این دو دیسک که حالت بالشتک دارند قرار بگیرند و کمک کنند فشار وارد شده از گردن و سر پخش شود. هر دیسک دو جزء اصلی دارد: 

• آنولوس فیبروزوس: دارای لایه بیرونی محکمی است که از فیبرهای کلاژن متمرکز درست شده است و به اندازه ای محکم است که می تواند از لایه نرم داخلی دیسک محافظت کند. آنولوس فیبروزوس به کنترل بار سنگین ستون فقرات کمک می کند و ضربه ها را جذب می کند.
• هسته پالپوس: ماده داخلی دیسک که حالت ژل مانندی دارد و از یک شبکه از الیاف معلق در ژل پروتئین تشکیل شده است که توسط لایه آنولوس فیبروزوس محافظت می شود. هسته پالپوس موجب انعطاف پذیری حرکات گردن می شود.

فتق دیسک زمانی اتفاق می‌افتد که قسمتی یا همه لایه محافظ بیرونی پاره شود و بخشی از هسته پالپوس به بیرون نشت کند. معمولا زمانی بیشترین درد را ایجاد می‌کند که مواد هسته پالپوس که دارای پروتئین های متورم است روی عصب های مجاور نشت کند که این امر خیلی کم پیش می آید.

نشانه ها و علائم فتق دیسک گردن

 بر اساس آنچه در  مقاله دیسک گردن منتشر شده در سایت دکتر سلمان فلاح متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان آمده است، فتق دیسک گردن معمولاً موجب بروز دردهای تیز و شوک مانند در گردن یا بازو می شود که به علت التهاب یا فشار روی عصب های مجاور ایجاد می شود. ساختار های مجاور دیگر مثل نخاع ممکن است ملتهب و دردناک شوند. گاهی اوقات فقط دیسک گردن با آرتروز گردن اشتباه گرفته می شود چون هر دو موجب سفتی و محدود شدن حرکات گردن می شوند. 

برخی از علائم و نشانه‌های شایع فتق دیسک عبارتند از: 

• گردن درد: این درد معمولاً در قسمت پشت یا کناره های گردن احساس می‌شود که باعث ضعف می شود و هنگامی که لمس می شود درد شدت پیدا می کند یا حالت سوزش دارد.
• رادیکولوپاتی گردن: (تحت فشار قرار گرفتن عصب) زمانیکه عصب تحت فشار قرار می‌گیرد یا متورم می شود، موجب می شود بی‌حسی یا ضعف عضلات به شانه، بازوها، دست‌ها یا انگشتان پخش شود. درد رادیکولار ممکن است در برخی موارد با رادیکولوپاتی همراه باشد.
• علائم با برخی وضعیت های خاص سر یا فعالیت ها بدتر می شود: درد فتق دیسک موقع انجام فعالیت هایی مثل ورزش کردن و بلند کردن اشیا سنگین بدتر می‌شوند و شدت پیدا می‌کنند. برخی از حرکات خاص سر مثل چرخاندن آن از یک سمت به طرف دیگر یا خم کردن سر به طرف جلو ممکن است باعث بدتر شدن درد شود.
• گرفتگی گردن: درد و التهاب دیسک گردن ممکن است حرکات گردن را محدود کند و دامنه حرکتی آن را کاهش دهد.

 الگوی خاص درد و نقش عصبی تا حد زیادی به وسیله محل فتق دیسک مشخص می شود. 

علائم خطرناک فتق دیسک گردن

اگر به علت فتق دیسک گردن، نخاع تحت فشار قرار بگیرد یا ملتهب شود علائم و نشانه های زیر ممکن است ظاهر شوند: 

• درد گزگز بی حسی یا ضعف در بازوها یا هر دو پا
• مشکل در تعادل یا راه رفتن
• مشکل کنترل مثانه یا روده

هر کدام از این علائم و نشانه ها نیاز به فوریت های پزشکی دارند. 

تشخیص فتق دیسک گردن

 جالب اینجاست که هر گونه فتق دیسک ‌گردن موجب بروز علائم نمی شود. برخی افراد بعد از عکسبرداری اشعه ایکس متوجه می‌شوند که به دلایل نامشخصی دچار فتق دیسک یا برآمدگی شده‌اند، اما اغلب علائم موجب می شود بیمار به پزشک مراجعه کند. یک تشخیص دقیق شامل بررسی سابقه ی پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی، عصبی و همچنین تصویربرداری های سی تی اسکن و اشعه ایکس می شود. 

چه درمان هایی در دسترس هستند؟

درمان های غیر جراحی محافظه‌کارانه اولین گام برای بهبود شرایط بیمار است و شامل دارو، استراحت، ماساژ ،فیزیوتراپی، ورزش در خانه، آب درمانی و مراقبت های کایروپراکتیک و کنترل درد می شود. بیش از ۹۵ درصد از افراد با درد بازو که ناشی از فتق دیسک است حدود شش هفته بهبود پیدا می کنند و به فعالیت های طبیعی خود باز می گردند. اگر بدن شما به درمان های محافظه کارانه واکنش مثبتی نشان نداد و علائم شما بدتر شد ممکن است پزشک شما جراحی را پیشنهاد کند. 

درمان های غیر جراحی 

• خودمراقبتی: در اکثر موارد فتق دیسک با گذشت چند روز بهتر می‌شود و پس از ۴ تا ۶ هفته کاملا برطرف می شود. محدود کردن فعالیت، استفاده از یخ درمانی، گرما درمانی و استفاده از داروهای بدون نسخه پزشک به بهبودی شما کمک می کند.
• دارو: ممکن است پزشک داروهای مسکن مثل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و استروئیدها را تجویز کند. گاهی اوقات شل کننده های عضلانی برای گرفتگی عضلات تجویز می شود.
• تزریق استروئید: این روش تحت فلوروسکوپی اشعه ایکس انجام می شود و شامل تزریق استروئید و بی حسی به فضای اپیدورال ستون فقرات است. دارو به نزدیک محل درد تزریق می شود و باعث کاهش ورم و التهاب عصب می شود. 
• فیزیوتراپی: هدف از فیزیوتراپی کمک به بازگشت هرچه زودتر فعالیت افراد به حالت طبیعی و جلوگیری از آسیب دیدگی مجدد است. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما نحوه صحیح بلند کردن اشیا، تکنیک های راه رفتن، حالت بدنی صحیح را آموزش دهند و به شما کمک کنند تا عضلات گردن شانه و بازو های خود را تحت کشش قرار دهید تا تقویت شوند. آنها شما را تشویق می کنند عضلات خود را تحت کشش قرار دهید تا انعطاف پذیری ستون فقرات و بازوهای شما افزایش پیدا کند درمان دیسک گردن با ورزش یک روش کلیدی در درمان دیسک کمر است.

درمان های جراحی 

وقتی علائم شما پیشرفت کند یا با درمان های محافظه کارانه برطرف نشوند، گزینه جراحی به شما پیشنهاد می شود. عواملی مثل سن بیمار، مدت زمانی که این مشکل ادامه پیدا کرده است، سایر مشکلات پزشکی، عمل‌های جراحی قبلی گردن و نتایج مورد انتظار در طراحی برنامه جراحی در نظر گرفته می شود. 

شایع ترین روش برای جراحی دیسک گردن روش قدامی (قسمت جلو گردن) و خلفی (از پشت گردن) است. در صورتی که مشکلاتی مثل تنگی ستون فقرات داشته باشید برای رفع فشار وارد روی عصب این جراحی انجام می‌شود. 

پیشگیری 

برای کمک به پیشگیری از بروز فتق دیسک گردن می توانید موارد زیر را انجام دهید: 

• ورزش: تقویت عضلات تنه باعث تثبیت و حمایت از ستون فقرات می شود.
• حفظ حالت خوب بدنی: این کار باعث کاهش فشار روی ستون فقرات و دیسک می شود. کمر خود را صاف و در یک راستا قرار دهید؛ مخصوصاً زمانی که برای مدت زمان طولانی می نشینید. همچنین موقع بلند کردن اشیا سنگین پاهای خود را خم کنید و اکثر کارها را به این صورت انجام دهید.
• حفظ وزن سالم: وزن اضافی فشار بیشتری روی ستون فقرات و دیسک ها وارد می کند و آنها را مستعد فتق می کند.
• سیگار نکشید: از مصرف محصولاتی که حاوی تنباکو است خودداری کنید.