رنگ گیمسا چیست؟ و چه کاربردهایی دارد
یکی از شناساگرهای آزمایشگاهی بسیار مهم رنگ گیمسا (Giemsa stain) است. این رنگ استفاده های مختلفی در آزمایشگاه های زیست شناسی و بافت شناسی دارد. کاربرد این ماده به حدی است که هر مرکز معتبر فروش مواد آزمایشگاهی باید آن را داشته باشد. ما در ادامه می خواهیم ویژگی ها و کاربردهای مختلف این شناساگر رنگی را شرح دهیم.
ویژگی های رنگ گیمسا
رنگ گیمسا متعلق به دسته ای از رنگ ها به نام رنگهای رومانوفسکی (Romanowsky stains) می باشد. رنگهای رومانوفسکی جزء رنگهای خنثی هستند که به خوبی می توانند سلولها، اجزای داخل سلولها و بافتهای مختلف را از هم متمایز نمایند. به همین دلیل در بافت شناسی بصورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرند.
چهار نوع رنگ رومانوفسکی وجود دارد که یکی از آنها رنگ گیمسا می باشد. این رنگ در اوایل توسط یک شیمیدان آلمانی (رومانوفسکی) برای شناسایی انگل مالاریا در خون طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. اما با توجه ویژگیها و کارایی هایی که از خود نشان داد امروزه استفاده از آن در رنگ آمیزی نمونه های زیستی مختلف گسترش یافته است.
رنگ گیمسا خود ترکیبی از چند ماده است که شامل متیلن بلو، ائوزین و رنگ آزور (azure) می شود.
کاربردهای امروز رنگ گیمسا
امروزه استفاده از رنگ گیمسا محدود به شناسایی انگل مالاریا در خون نمی شود. این رنگ توانسته است کارایی خود را در باکتریولوژی، هیستولوژی، هماتولوژی و … در آزمایشگاههای تحقیقاتی، آموزشی و پاتولوژی نشان دهد.
از جمله استفاده های Giemsa stain می توان به موارد زیر اشاره نمود:
-
تشخیص و شناسایی انگلها: مانند کیستهای انگل Pneumocystis jiroveci، انگلهای خونی (مانند مالاریا و اسپیروکت ها)، Yersinia pestis و …
-
رنگ آمیزی DNA: جهت شناسایی و تشخیص مشکلات کروموزومی، کارهای پژوهشی و آموزشی روی کروموزومها
-
به عنوان یک رنگ افتراقی: شناسایی باکتریها در بافتهای انسانی
-
مطالعات پژوهشی روی انگلها
-
هیستوپاتولوژی: مطالعه بافت و تشخیص بیماریها
-
هماتولوژی: بررسی سلولهای خونی برای اهداف مختلف
-
شناسایی برخی قارچهای بیماری زا
رنگ آمیزی سلولها.
خرید و فروش
با توجه به گسترش مراکز علمی، پژوهشی و درمانی استفاده از شناساگرهای شیمیایی مانند رنگ گیمسا به شدت افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل خیلی از شرکتهای تولیدی و توزیعی مواد آزمایشگاهی اقدام به تولید و فروش این رنگ کرده اند.
کیفیت مواد اولیه، نحوه ترکیب مواد، نوع بسته بندی و … تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت Giemsa stain می گذارد. به همین دلیل لازم است این محصول را از مراکز معتبر فروش مواد شیمیایی تهیه نماید. کیفیت پایین رنگ به شدت می تواند نتایج آزمایشات را مخدوش نماید.
از جمله شرکتهای معتبر فروش انواع مواد شیمیایی در ایران می توان به دایا اکسیر اشاره نمود. شرکتهایی از این دست نمایندگی فروش برندهای معتبر جهانی را بر عهده دارند. بنابراین شما بدون نگرانی از احتمال کیفیت ماده شیمیایی و تاثیر منفی آن بر نتیجه آزمایشات، مواد شیمیایی مورد نیاز خود را تهیه نمایید.
نکات ایمنی کار با رنگ گیمسا
هنگام استفاده از رنگ گیمسا باید نکاتی را مد نظر قرار دهید. از تماس مستقیم این ماده با پوست و چشم خود جدا پرهیز نمایید. با توجه به ترکیبی که دارد می تواند موجب سوزش و تحریک چشم و پوست گردد. هنگام کار حتما از دستکش استفاده نمایید.
هرگز رنگ گیمسا را با اسیدها و مواد اکسید کننده قوی مخلوط نکنید چون با این مواد به شدت ناسازگار است.
